ABD merkezli nörobilimci ve pediatristlerin öncülüğünde gerçekleştirilen kapsamlı bir çalışma
Amerika Birleşik Devletleri’nden bir grup uzman, çocukların gelişimsel süreçlerini yakından inceleyen önemli bir araştırma yaptı. Bu çalışma, JAMA Pediatrics dergisinde yayımlanarak bilim dünyasının dikkatini çekti. Çalışmada, 1.000’den fazla çocuk doğumdan itibaren 3 yaşına kadar sürekli takip edilerek, uyku alışkanlıkları ve gelişimsel özellikleri detaylıca kaydedildi.
Çocuklar, 3 yaşına ulaştıklarında, otistik spektrum belirtileri açısından sistematik olarak değerlendirildi. Sonuçlar, özellikle ilk 12 ayda gece uykusu süresi kısa olan bebeklerde ilerleyen yıllarda otistik özelliklerin daha belirgin hale geldiğini gösterdi. Bu çocuklarda aynı zamanda melatonin düzeylerinin de düşük olduğu gözlemlendi. Melatonin, sadece uyku-uyanıklık döngüsünü düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda sinir sistemi gelişiminde önemli bir rol oynar.
MELATONİN VE OTİSTİK BOZUKLUKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
Uzmanlar, melatonin üretimindeki yetersizliğin hem uyku problemlerine hem de otistik spektrum bozukluklarına zemin hazırlayabileceğini belirtiyorlar. Bu durum, melatonin eksikliğinin hem sonuç hem de neden olabileceği düşüncesini güçlendiriyor. Araştırmalar, melatonin seviyelerinin düşük olmasının, çocukların sosyal iletişim becerilerini ve davranışlarını olumsuz etkileyebileceğini ortaya koyuyor.
EBEVEYNLERE ÖNERİLER VE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
Uzmanlar, ebeveynlere şu önemli noktaları hatırlatıyor:
- Sağlam bir uyku rutini oluşturmak: Her gün aynı saatte yatmak ve kalkmak, çocukların iç biyolojik saatlerini düzenler ve uyku kalitesini artırır.
- Ekran kullanımını sınırlandırmak: Özellikle akşam saatlerinde ekranlardan gelen mavi ışık, melatonin üretimini baskılayarak uykuya dalmayı zorlaştırır.
- Uyku sorunlarına dikkat etmek: Gün boyu huzursuzluk, gece sık sık uyanma, uykuya dalamama gibi belirtiler uzun vadede ciddiye alınmalı ve gerekirse uzman desteği alınmalıdır.
- Profesyonel yardım almak: Çocuklarda devam eden uyku sorunları veya gelişimsel şüpheler karşısında bir pediatrist veya çocuk psikiyatristi ile görüşmek, erken teşhis ve müdahale açısından önemlidir.
Bu yeni bulgular, çocukların sağlıklı gelişimi için uyku düzeninin ve melatonin seviyelerinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Ebeveynlerin alacağı tedbirler, çocukların hem uyku kalitesini hem de gelişimsel başarılarını olumlu yönde etkileyebilir.