Diyarbakır’da 300 Yıllık Geleneksel Ritüel: Gençler Birbirini Kırbaçlıyor

Diyarbakır’ın Sur İlçesine Bağlı Doğanlı Mahallesi ve Terkan Bölgesinde Geleneksel Kırbaç Ritüeli Sürdürüyor

Her yıl Mayıs ayının gelmesiyle birlikte Diyarbakır’ın Sur ilçesine bağlı Doğanlı Mahallesi ve çevresinde, köklü bir gelenek olarak kabul edilen “kırbaç ritüeli” gerçekleştiriliyor. Bu etkinlik, yaklaşık 300 yıl öncesine dayanan köklü bir kültürel miras olarak anlatılıyor ve bölge halkı tarafından büyük bir ilgiyle karşılanıyor. Katılımcılar, gençler ve yetişkinler olmak üzere çeşitli yaş gruplarından oluşuyor ve geleneksel kıyafetler içinde, hakemlerin gözetiminde birbirlerini kırbaçlıyorlar.

Bu ritüelin en dikkat çekici yönlerinden biri, hakemlerin varlığı ve etkinliğin düzenli bir şekilde yürütülmesi. Hakemler, bireylerin birbirlerine zarar vermemesini sağlamak ve oyunun adil olmasını teminat altına almak amacıyla etkinlik sırasında aktif rol alıyorlar. Darbeler sırasında meydana gelen morluklar ve hafif yaralanmalar ise, geleneksel güç gösterisinin bir parçası olarak kabul ediliyor. Ancak, bazı köy sakinleri ve katılımcılar, bu geleneğin artık sona erdirilmesi gerektiğini dile getiriyor.

Geleneksel Ritüelin Sonlandırılması Çabaları ve Toplumun Görüşleri

Doğanlı Mahallesi Muhtarı Mehmet Baran, yaptığı açıklamada, “Bu gelenek, dedelerimizden kalma ve yaklaşık 300 yıldır devam ediyor. Gerçek kökenini tam olarak bilmiyoruz, ancak nesiller boyunca sürdürülen bir uygulama. Bir hakemle birlikte, taraflar sırayla birbirlerini kırbaçlar. Ancak ben şahsen bu gelenekte bir sona ulaşılmasını istiyorum. Çünkü bu etkinlik, ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor; morluklar, kanamalar ve hatta hafif yaralanmalar görülebiliyor. Toplum olarak bu gelenek artık sona ermeli” dedi.

Etkinliğe katılan ve geleneksel gücü temsil ettiğini düşünen Mehmet Kılıç ise, “Bunu bir oyun ve atalarımızdan kalma bir miras olarak görüyoruz. Hakemler, adil olunması ve kavgaların önlenmesi amacıyla burada bulunuyor. Fakat, bu etkinliğin ciddi fiziksel sonuçlar doğurduğunu da kabul etmeliyiz. Sırtlarda oluşan morluklar ve kanamalar, artık bu ritüelin günümüzde devam etmesinin sakıncalı olduğunu gösteriyor. Ben de artık katılmıyorum” ifadelerini kullandı.

Bu geleneksel ritüel, bölgedeki birçok köyde festival havasında kutlanmakta olup, kültürel bir miras olarak görülse de, zamanla artan tepkiler ve sağlık endişeleri, bu geleneksel etkinliğin geleceğini ve sürdürülebilirliğini sorgulatıyor. Bazı çevreler, bu uygulamanın modern sağlık standartlarına uygun hale getirilmesi veya tamamen terk edilmesi gerektiği görüşünü dile getiriyor.