Papa Francis ölüm döşeğinde: Reformcu çizgi sürecek mi?

Mykola Bychok, anavatanı Avustralya’da düzenlenen Mülteciler için Adalet Yürüyüşü’ne katıldığında basit bir mesaj verdi. Melbourne güneşi altında kalabalığa “İlk mültecinin İsa Mesih olduğunu hatırlayalım” dedi. Bir yıldan biraz fazla bir süre sonra 44 yaşındaki Bychok, Aziz Petrus Bazilikası’nda düzenlenen görkemli bir törenle dünyanın en genç kardinali oldu ve daha yüksek profilli Katolik liderleri geride bırakarak Vatikan uzmanları arasında şaşkınlık yarattı.

Göçmenlerin yabancı ülkelere yerleşmesine yardımcı olacak yasaları savunan Ukraynalı Bychok, halen hastanede yoğun bakımda olan Papa Francis vefat ettiğinde yeni papayı seçme görevini üstlenecek olan Kardinaller Meclisi’nin bir üyesi oldu.

Göçmenler, çevre ve eşcinsel birliktelikler konusundaki ilerici görüşleri nedeniyle bazı muhalifleri tarafından “Uyanmış Papa” olarak tanımlanan Papa Francis’in 2013 yılında seçilmesinden bu yana Kardinaller Meclisi’ni (Conclave) kendi imajına uygun kişilerle doldurduğu belirtiliyor.

88 yaşındaki Arjantinli Papa’nın zatürre, akut solunum güçlüğü ve kısmi böbrek yetmezliği nedeniyle Roma’da hastanede olduğu düşünüldüğünde, Kardinaller Meclisi’nin bu görevle er ya da geç yüzleşmesi gerekebilir.

138 kardinal hangisini seçecek?

Toplam 252 kardinal var, ancak bunlardan sadece 138’i bir sonraki papa için oy kullanma hakkına sahip – geri kalanlar 80 yaşın üzerinde oldukları için seçim dışı bırakıldılar. Bu 138 kişinin 110’u, yani yaklaşık yüzde 80’i Papa Francis tarafından atandı. Papa Francis’e yakın olan ve onun Büyük Reformcu başlıklı biyografisini yazan Austen Ivereigh, “Atamalarıyla, Kilise’nin bu zamanlar için ihtiyaç duyduğu papayı üretecek bir süreç sağlamak istiyor” dedi ve ekledi: “Kardinaller Meclisi’nin dünyanın gerçekleriyle yüzleşmesini istiyor. Gelecekteki Papa ile ilgili tartışmalara göçmenlerin, yoksulların ve savaş mağdurlarının sesi olacak kişilerin isimlerini verdi.”

• Luis Antonio Tagle – İlerici ve modern görüşleri nedeniyle “Asyalı Francis” diye bilniyor.
• Jose Tolentino Calaça Mendonca – Liberal bir aday. Papaya yakın.
• Matteo Zuppi – “Gelenekçi ama ilerici dostu” diye tanımlanıyor. O da Francis’e yakın isimlerden.
• Pietro Parolin – İrlanda Kilisesinin gay evliliğini onaylamasını “insanlığa ihanet” diye tanımlamıştı.
• Mario Grech – Papaya yakın deniyor fakat “kalben muhafazakar.”
• Peter Turkson – “Fransa İslam ülkesi oluyor” demişti. İklim aktivisti.
• Peter Erdo – Macar Peter Erdo, Orban’a yakın. Göçmen karşıtı açıklamaları var.

Francis benzeri biri seçilir mi?

Gizli seçim Papa öldükten yaklaşık iki hafta sonra yapılacak. Bu da dünyanın dört bir yanındaki kardinallerin Roma’ya seyahat etmeleri için zaman tanıyor.

Deneyimli Vatikan analisti John Allen, Conclave adlı kitabında “efsanelerle çevrili, tiyatroyu gizemle, siyaseti duayla benzersiz bir şekilde harmanlayan bir olay” diyor.

Papa Francis’in Kardinaller Meclisi’ne bu kadar çok yeni üye atamış olması, bir sonraki papalık seçiminin muhafazakârlar ve ilericiler arasında bir savaşa dönüşmesi hâlinde, ilericilerin kolayca sayısal üstünlüğü ele geçireceğini ve böylece Francis’in önceliklerini ve reformlarını devam ettirmesi muhtemel yeni bir papa seçileceğini gösteriyor.

Ancak Vatikan gözlemcileri durumun bu kadar basit olmadığı konusunda uyarıyor.

Deneyimli uzmanlar, Kurul’un bir Francis klonunun seçilmesini garantileyecek şekilde yığıldığını varsaymanın aşırı basitleştirici olduğunu söylüyor.

Francis tarafından atanan kardinaller çok çeşitli ülkelerden geliyor ve Kilise’de kadınların rolü ve eşcinsel Katoliklere yönelik tutumlar gibi konularda çılgınca farklı görüşlere sahipler.