Temassız Kabileler Kimlerdir?
Temassız kabileler, yani diğer adıyla “Uncontacted Tribes”, modern toplumla bilinçli veya zorunlu nedenlerle iletişim kurmayı reddeden, tamamen bağımsız ve kendi doğal yaşam biçimlerini sürdüren ilkel topluluklardır. Dünya genelinde özellikle Brezilya, Peru, Kolombiya, Papua Yeni Gine ve Endonezya gibi bölgelerde yoğunluk gösterirler. Bu kabileler genellikle ormanlık, dağlık veya ulaşımı zor alanlarda yaşarlar. Günümüzde bile teknolojik gelişmelerden uzak, geleneksel avcı-toplayıcı, ilkel tarım ve doğal kaynaklara dayalı yaşam tarzlarını korumayı tercih ederler ve modern sanayi ürünleriyle pek ilgilenmezler.
Neden Temas Kurmuyorlar?
Birçok temassız kabile, geçmişte yaşadıkları olumsuz deneyimler nedeniyle dış dünya ile bağlantı kurmaktan kaçınır. Özellikle 20. yüzyıl başlarında gerçekleştirilen ilk temaslar ciddi sağlık sorunlarına ve kayıplara neden olmuştur. Bu kabilelerin bağışıklık sistemleri, Avrupalıların getirdiği hastalıklar karşısında savunmasızdır; grip, kızamık, çiçek hastalıkları gibi hastalıklar, topluluklar içinde hızla yayılıp kitlesel ölümlere yol açmıştır. Bu acı tecrübeler, kuşaklar boyunca dış dünyaya karşı derin korku ve güvensizlik geliştirmiştir. Ayrıca, bazı kabileler, kültürel değerleri ve yaşam biçimlerini koruma isteğiyle temas kurmayı tamamen reddederler.
Temassız Kabilelerin Sayısı ve Dağılımı
Dünya genelinde yaklaşık 100 ila 150 arasında temassız kabile bulunduğu tahmin edilmektedir. Bu kabilelerin sayısı kesin olmamakla birlikte, özellikle Amazon yağmur ormanlarında 80’den fazla böyle topluluk olduğu bilinmektedir. Bu sayı, kabilelerin gizlilikleri ve ulaşım zorlukları nedeniyle tam olarak belirlenememektedir. Ayrıca, bu kabilelere istemsiz yaklaşmak veya onlara zarar vermek uluslararası hukuk ve çeşitli ülkelerin yasaları tarafından yasaklanmıştır.
Hangi Ülkelerde Bulunuyorlar?
- Brezilya: Amazon ormanlarında 70’den fazla temassız kabile tespit edilmiştir. Bu kabileler, bölgenin geniş ve ulaşılması zor alanlarında yaşamaktadır.
- Peru: Amazon’un batısında, özellikle Madre de Dios bölgesinde yoğunlukla bulunurlar. Bu bölgede yaşayan kabileler, doğal yaşam alanlarını koruma konusunda oldukça titizdir.
- Papua Yeni Gine: 800’den fazla dilin konuşulduğu bu ülke, yüzlerce izole topluluğa ev sahipliği yapmaktadır. Dağlık ve ormanlık alanlarda yaşayan bu kabileler, modern yaşamdan uzak durmayı tercih eder.
- Hindistan (Andaman ve Nicobar Adaları): Sentinel Adası’nda yaşayan Sentinel kabilesi, tamamen dış dünya ile temas kurmayı reddetmekte ve bölgeye girişler sıkı yasak altındadır.
Yasal ve Etik Durumlar
Birçok ülke, temassız kabilelerin yaşam alanlarını yasal koruma altına almıştır. Özellikle Brezilya’da FUNAI (Ulusal Yerli Halklar Vakfı), bu kabilelerin izole yaşamlarını sürdürebilmeleri için çeşitli önlemler almaktadır. Ayrıca, uluslararası toplum ve çeşitli sivil toplum örgütleri, bu kabilelerle bilinçli ve kontrollü temas kurulmasına karşı çıkar ve onların doğal yaşamlarını koruma amacıyla çalışmalar yapar. Bu nedenle, bu kabilelerin yaşam alanlarına izinsiz girişler ve müdahaleler, hem etik hem de yasal açıdan büyük önem taşımaktadır.