Nöbetçi Eczaneler
Tom Blackburn bundan yaklaşık 10 yıl önce Tesla’nın Model S’inden satın alan ilk 100 bin kişiden biriydi. Çevreye daha duyarlı bir yaşam sürmek adına Virginia’daki evine güneş panelleri de kurmuştu. Bugün 76 yaşında olan Blackburn sahip olduğu arabanın insanlara kendisi hakkında yanlış bir izlenim vermesinden endişeleniyor. O izlenim de şu: Sağcı politikaları benimseyen, kişisel X hesabında antisemitik komplo teorilerini destekleyen, Trump yönetiminin merkezi bir figürü haline gelen Musk’a destek veren biri. Bu nedenle üzerinde “Bunu aldığımda onun deli olduğunu henüz bilmiyordum” yazan çıkartmalardan alıp aracının tamponuna yapıştırmış.
41 yaşındaki, Maryland’li Carla Harne, Tesla ve Musk aleyhine dönen havaya şık kırmızı Model 3’ünün ön koltuğunda bizzat şahit olmuş. Aslında arabası yüzünden başkalarıyla etkileşimleri çoğunlukla olumluymuş. Ta ki geçen yıl Trump’ın ABD başkanı seçilmesinden saatler sonra, işten eve dönerken birinin arabasına bir düzine kadar yumurta fırlatmasına kadar.
Kuzeybatı D.C.’den Andrew Loewinger, Musk’ı ve onun “iğrenç politika ve eylemlerini” protesto etmek için kasım ayında Model S’ini sattı. 71 yaşındaki Loewinger “Arabayı sattıktan sonra onlardan bir müşteri memnuniyeti anketi aldım. O ankete şunu yazdım ki hâlâ aynı görüşteyim: Musk markaya geri dönüşü olmayan bir şekilde zarar verdi. Bu markayla bir daha ilişki kurmayacağım, nokta” diyor.
Washington’ın ağırlıklı Demokrat olan bölgesinde, bir zamanlar öncü bir sürdürülebilirlik hareketinin parçası olarak görülen bazı Tesla sahipleri, CEO’nun ülkedeki en güçlü sağcı siyasi figürlerden birine dönüşmesi meselesiyle boğuşuyor. Dünyanın en zengin insanı Musk, Başkan Trump ve diğer Cumhuriyetçi adayların seçilmesine yardımcı olmak için en az 288 milyon dolar harcadı. Şimdi, yeni oluşturulan DOGE’nin yani Hükümet Verimliliği Departmanı’nın başkanı olarak Musk önemli işgücünün büyük bölümünü ortadan kaldırdı, çeşitlilik ve kapsayıcılık çabalarını azalttı ve bazı şirketlerin devletle yaptığı anlaşmaları yırtıp attı.
Musk’ın eylemleri, federal işgücünün yaklaşık yüzde 20’sinin yaşadığı Washington’ın metropol bölgesinde belirgin bir şekilde hissediliyor. DOGE’ye karşı neredeyse her hafta protestolar düzenleniyor. Georgetown, Arlington ve Owings Mills, Maryland gibi yerlerde Tesla showroom’ları işgal edildi. Bu ayın başlarında Georgetown’daki gösterilerden birinde protestocular “Kimse Muskrat’a oy vermedi” ve “Musk Amerika’yı soyuyor” yazılı pankartlar taşıdı. Bir mesajda, Nazilerle özdeşleşen gamalı haça gönderme yapılarak “Svastika ister misin?” yazıldı.
“Artık almayız”
Blackburn “Tesla’yı başlatan ve başka iyi şeyler de yapan bir adamın tamamen raydan çıkması beni çok rahatsız ediyor. Bir daha asla Tesla almam. Benim ısrarım üzerine Tesla alan bir kardeşim, yine benim ısrarımla arabayı alan çok iyi bir arkadaşım var. Onlar da bir daha asla almayacak” diyor. Otomotiv sitesi edmunds.com’dan sektör analisti Jessica Caldwell Tesla sahiplerinin iki kampa ayrıldığını söylüyor: Bir daha asla Tesla almayacağını söyleyenler ve Musk ile Tesla arasında ayrım gözetenler.
Caldwell’e göre bir taraf “Tesla’mı gerçekten seviyorum. Onunla aynı fikirde olmam gerekmiyor ama ikisini ayrı şeyler olarak görüyorum ve Elon Musk benim arabamın içindeymiş gibi hissetmiyorum, diyor.”
Chesterfield, Virginia’dan elektrikli araç tutkunu olan Chris Terrell da bu kamptan. 58 yaşındaki Terrell her zaman bir elektrikli araç sahibi olmak istemiş ama çok pahalı olduğu için alamamış. İkinci el elektrikli araç arzı arttıkça, bu araçlar daha uygun fiyatlı hale geldi. Terrell ilk elektrikli aracı olan 2023 model Chevy Bolt EUV’yi geçen yıl mayıs ayında 20 bin 800 dolara almış. Eylül ayında da eşiyle birlikte Biden döneminin kullanılmış temiz araç kredisinden yararlanarak 2021 Tesla Model 3’ü 22 bin dolara almışlar. Terrell da Tesla’sını çok seviyor: “Muhteşem bir makine.”
Kendisini nadiren Cumhuriyetçilere oy veren merkez sol bir Demokrat olarak tanımlayan Terrell, diğer Tesla sahiplerine de meseleyi CEO’dan ayırma çağrısında bulunuyor. “Tesla’nın 120 bin çalışanı var. Harika arabalar üretiyorlar. Sorun Musk’ta, Tesla’da değil.”
Terrell “Musk’ın CEO’luktan istifa ettiğini görmeyi çok isterim. Musk yarın istifa etse Tesla karşıtlığı bir gecede yok olur” diye ekliyor. Hem Tesla X’i hem de Cybertruck’ı olan, Silver Spring, Maryland’den Luis Garay, Tesla ve Musk ile ilişkisini gerilimi bir koca, karısı ve kayınbiraderi arasındaki gerilime benzetiyor: “Kayınbiraderinizle anlaşamamanız karınızdan nefret etmeniz gerektiği anlamına gelmez.”
Son yıllarda diğer elektrikli otomobil üreticileri güç kazansa da Tesla halen ABD pazarına hakim. Ancak şirket 2024’te elektrikli araç teslimatlarında on yıldan uzun bir süredir ilk kez yıllık bazda düşüş yaşadı. Şirketin 2023’teki yaklaşık 1.8 milyon araca kıyasla 2024’te yaklaşık 1.78 milyon araç teslim etmesiyle toplam satışlar yüzde 1’in biraz üzerinde azalmış oldu. Geçtiğimiz ocak ayında Musk, şirketin 2025’te üretmeye başlamayı planladığı yeni nesil araçlara yatırım yaptığı için Tesla’nın “önemli ölçüde daha yavaş bir büyüme oranı olacağını” söyledi.
Öfkeyi paraya çevirdi
Matthew Hiller için Musk’a karşı oluşan tepki, sürdürdüğü yan işine bereket getirdi. Etsy’de, insanların Musk’ı desteklemediklerini bilmelerini isteyen Tesla sahiplerine yönelik tampon çıkartmaları ve magnet’ler satıyor. Honolulu’da yaşayan Hiller’ın “Bunu Elon’un deli olduğunu bilmeden önce satın almıştım” gibi mesajlar içeren çıkartmalarına her gün yüzlerce sipariş geliyor. “Anti Elon Tesla kulübü” çıkartması da ilgi görüyor. Günde 400 ila 500 sipariş almaya başlamış.