İmamoğlu’na gözaltı dünya manşetlerinde

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasına Avrupa Birliği (AB) ve çeşitli Avrupa başkentlerinden tepkiler geliyor.

Avrupa Konseyi, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasını kınadı. Açıklamada “bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminin önemli adayına yönelik siyasi baskının tüm unsurlarının gözlemlendiğini” kaydedildi. Konsey, konuyu 24 Mart’ta Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi toplantısında gündeme getireceklerini belirtti. Bu toplantıda ayrıca, gelecek hafta Strasbourg’da yapılacak Kongre oturumunda Türkiye’deki belediye başkanlarının görevden alınması ile ilgili acil bir görüşme yapılması önerisi konusunda da karar verileceği belirtildi.

AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Marta Kos, İmamoğlu’nun gözaltına alınması ve son zamanlarda yapılan diğer tutuklamalarla ilgili ortak açıklama yaptı. Bu gelişmelerin “Türkiye’nin köklü demokratik geleneğine bağlılığı konusunda soru işaretleri yarattığı” ifade edilen açıklamada, “AB, Türk makamlarını tam şeffaflık sağlamaya ve gerekli süreci takip etmeye çağırır” denildi. “AB’ye aday bir ülke ve Avrupa Konseyi’nin uzun süreli bir üyesi olarak Türkiye’nin en yüksek demokratik standartları uygulaması beklenir” denilen açıklama şöyle devam etti: “Temel haklara saygı ve hukukun üstünlüğü AB’ye katılım süreci için elzemdir. Bu hususlar AB-Türkiye ilişkilerinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam edecektir.”

AFP haber ajansına göre, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, konuyla ilgili, “Türkiye’nin insan haklarına saygılı olmasını ve iç düzenlemelerini uygun şekilde ele almasını teşvik ederiz” açıklamasında bulundu.

Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christophe Lemoine, Paris’in karardan “derin endişe duyduğunu” belirtti. Lemoine, “Bugünkü gözaltılar Türkiye demokrasisi için ciddi sonuçlar doğuracaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sebastian Fischer, gözaltı kararının İmamoğlu’na “baskı uygulama amaçlı” atılan bir dizi hukuki hamlenin parçası olarak değerlendirildiğini söyledi. Fischer, gözaltıyı Türkiye demokrasisi için “ciddi bir gerileme” olarak yorumladı.

Uluslararası Af Örgütü Avrupa Bölge Direktör Yardımcısı Dinushika Dissanayake, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasını, “barışçıl muhalefete yönelik devam eden baskılar ve ana muhalefet partisi CHP’nin hedef alınmasında büyük bir tırmanış” olarak nitelendirdi. Yetkili, “Muğlak terörle mücadele iddialarının silah olarak kullanılması” yoluyla “sivil toplumun ifade, örgütlenme ve barışçıl toplanma özgürlüğü haklarını kullanma kabiliyetinin daha da boğulduğunu” ifade etti.

İmamoğlu manşetlerde

Avrupa’daki önemli gazeteler de gözaltı habere ayırdı.

İngiliz The Guardian gazetesi “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ana rakibi, üniversite diplomasını geçersiz kılmasından bir gün sonra gözaltına alındı; bu siyasi bir hamle olarak değerlendiriliyor” dedi.

Amerikan New York Times gazetesi İmamoglu’nu “Erdoğan’ın kilit rakiplerinden” şeklinde tarif etti.

İtalyan Repubblica gazetesinin haberinde “Erdoğan’a karşı yarışmaya hazırlanan İstanbul Belediye Başkanı İmamoğlu gözaltına alındı” başlığı kullanıldı.

İtalya’dan özel destek

Ekonomi çevrelerinin yakından izlediği Financial Times gazetesi de internet sitesinin baş haberi olarak gelişmeyi okurlarına “Recep Tayyip Erdoğan’ın baş rakibi Türk polisi tarafından gözaltına alındı” başlığıyla aktarıyor. Haberde, İmamoğlu’nun anketlerde Erdoğan’ın önünde yer aldığı da okura duyuruluyor.

Fransız Le Monde gazetesi de “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın başlıca rakibi olan İstanbul Belediye Başkanı tutuklandı, muhalefet ‘darbe’ olarak değerlendiriyor” başlığı ile haberi okurlarına duyuruyor. Gazetenin İstanbul’daki temsilcisinin hazırladığı haberde, İmamoğlu’na terör soruşturması da açıldığına işaret ediliyor ve belediyeye kayyum atanmasının olasılık dahilinde olduğu okura aktarılıyor.

İtalya’dan bazı belediye başkanları ve siyasetçiler de İmamoğlu’na bir destek videosu yolladı. Videoda Milan, Floransa ve Roma belediye başkanlarının yanı sıra İtalyan milletvekilleri ve Avrupa Parlamentosu üyeleri de bulunuyor. Videoda siyasetçiler “İmamoğlu’nun ve Türkiye’de demokrasinin yanındayız” diyor.

Ekrem İmamoğlu kimdir?

Ekrem İmamoğlu, 1970 yılında Trabzon’da doğdu.
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden 1994 yılında mezun oldu.
Bu sırada ailesinin inşaat ve taahhüt işleri yapan şirketinde çalışmaya başlamıştı.
İlerleyen yıllarda Trabzonspor Futbol Kulübü, Trabzonspor Basketbol Kulübü ve Beylikdüzüspor Kulübü’nde yöneticilik yaptı.

Kendi anlatımına göre, muhafazakar bir aileden gelmesine karşın “üniversite yıllarında sosyal demokrat değerleri” benimsedi.
Babası Hasan İmamoğlu, Anavatan Partisi’nin (ANAP) Trabzon’daki il teşkilatının kurucularındandı.
Ancak İmamoğlu, 2008’de aktif siyaset yapma kararı aldığında adres olarak CHP’yi seçti.
2009 seçimlerinde de bu partiden Beylikdüzü Belediye Başkanı aday adayı oldu.
Aday gösterilmedi ancak birkaç ay sonra ilçe başkanlığına getirildi.
2014 yerel seçimlerinde CHP’nin buradaki adayı oldu ve Beylikdüzü Belediyesi’ni AKP’den alarak başkan seçildi.

İstanbul seçimi tekrar edildi

Beylikdüzü deneyimi İmamoğlu’nun tanınırlığını artırdı.
Dönemin CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 13 Aralık’ta 2018’de İmamoğlu ve ailesi ile kahvaltıda buluştu.
Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylık teklifi esprili bir havada gerçekleşti.
Baba Hasan İmamoğlu’ndan “Oğlunuzu istemeye geldik” diyerek izin istedi.

İmamoğlu adaylığının ilan edilmesinden sonra ilk önce İstanbul’da daha önce belediye başkanlığı yapmış kişileri ziyaret etti.
Bunlar arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da vardı.
İmamoğlu ilk seçim kampanyasında “kutuplaştırıcı” dili kullanmamaya özen gösterdi.
Sokak sokak gezmesi, kendisine oy vermeyeceğini söyleyen AKP seçmenine “Canın sağolsun” diyerek teşekkür etmesi dikkat çekti.
İmamoğlu ayrıca kampanya sırasında başörtülü annesiyle video görüntüsü paylaşarak muhafazakar kesimlere “Ben de sizin gibi bir aileden geliyorum” mesajı verdi.
HDP seçmeni konusunda çekingen bir tavır sergilememesi ise Kürt oylarını almasına yardımcı oldu.

Millet İttifakı’nın adayı olarak 31 Mart 2019’da yapılan yerel seçimlere giren Ekrem İmamoğlu, Binali Yıldırım karşısında 13 bin 729 oy farkla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi.
Yüksek Seçim Kurulu 6 Mayıs’ta seçimi iptal etti.
YSK Başkanı’nın muhalefet şerhi koyduğu iptal için bazı sandıklara memur olmayan kişilerin başkanlık yapması gerekçe gösterildi.
23 Haziran’da yeniden yapılan seçimde Ekrem İmamoğlu bu kez 800 binden fazla oy ve dokuz puan farkla seçimi kazandı.

İmamoğlu’nun Ocak 2020’de Elazığ depreminden hemen sonra Erzurum’da kayak tatiline gitmesi o dönem tartışma konusu oldu.
İmamoğlu hakkındaki ilk soruşturmalar da bu dönemde açıldı.
İlk davalardan biri “YSK üyelerine hakaret ettiği” iddiasıyla Mayıs 2021’de açıldı.
O günden bu yana hakkında açılan dava ve soruşturmaların sayısı 10’u geçti.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

Ekrem İmamoğlu ismi 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sürekli ön planda oldu.
Altılı Masa’nın ikinci güçlü partisi olan İYİ Parti’nin o dönemki lideri Meral Akşener, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına karşı durdu.
Seçime kısa süre kala Akşener, Kılıçdaroğlu’nun kendi adaylığını dayattığı gerekçesiyle masadan kalktı.
Kriz, İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın cumhurbaşkanı yardımcılığı formülüyle çözüldü.

Cumhurbaşkanlığı seçimini 28 Mayıs 2023’te yapılan ikinci turda Recep Tayyip Erdoğan kazandı.
Ekrem İmamoğlu ertesi gün yaptığı açıklamada “değişime” işaret etti.
Genel başkan seçimi yapılan kurultaya giden süreçte İmamoğlu, “Toplum, CHP’de lider ve yönetimin değişmesini bekliyor” mesajıyla Kılıçdaroğlu’nun karşısında yer aldı.
Partinin Kasım 2023’te yapılan 38. Olağan Kurultayı’nda Özgür Özel CHP lideri seçildi.

‘Benim işim yeni başlıyor’

CHP 31 Mart 2024 seçimlerinden 47 yıl sonra ilk kez Türkiye’nin birinci partisi olarak çıktı.
İmamoğlu, seçimlerde yüzde 51,1 oy alarak tekrar seçildi.

İlk döneminin aksine belediye meclisinde de CHP çoğunluğu elde etti.
Rakibi AKP’li Murat Kurum ise yüzde 39,6’da kaldı.

İmamoğlu seçim sonrası ilk açıklamasında “Benim işim yeni başlıyor” mesajı verdi.
Seçim zaferi sonrası, İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olma ihtimali CHP içinde giderek daha güçlü şekilde tartışılmaya başlandı.

Ekim 2024’te CHP’li bazı belediyelere yönelik “kent uzlaşısı” soruşturması başladı.
CHP lideri Özgür Özel, Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu 9 Şubat 2025’te Ankara’da bir araya geldi.
Bu toplantı sonrası Yavaş, ön seçime katılmama kararını açıkladı.
23 Mart’taki ön seçime İmamoğlu tek aday olarak girmeye hazırlanıyordu.
İmamoğlu’nun ön seçime girmesine beş gün kala, 18 Mart’ta cumhurbaşkanlığı adaylığı için gerekli olan üniversite diploması iptal edildi.